150,000 Bulakenyo, makikinabang sa libreng PhilHealth

LUNGSOD NG MALOLOS-Sigurado na ang tulong pangkalusugan ng libu-libong Bulakenyo makaraang ipahayag ni Gob. Wilhelmino M. Sy-Alvarado na 150,000 benepisyaryo ang mapagkakalooban ng libreng PhilHealth kung saan 40,000 dito ang sasagutin ng Pamahalaang Panlalawigan ng Bulacan, 40,000 mula sa mga lokal na pamahalaan at 70,000 mula sa pamahalaang nasyunal.

Ito ay napagtibay matapos muling magpirmahan ng Memorandum of Agreement ang Pamahalaang Panlalawigan ng Bulacan sa pangunguna ni Gob. Alvarado at ng PhilHealth sa pangunguna ni President at CEO Dr. Eduardo Banzon para magkaloob ng abot-kayang pangangalagang pangkalusugan para sa mga Bulakenyo.

“Isang katotohanan na ang kalusugan ay kayamanan kaya naman sa mga hindi inaasahang pagkakataon ng pagkakasakit, upang lapatan ng pangmatagalang tulong pangkalusugan, ito po ang inaalok natin sa ating mga kalalawigan lalo na sa mga walang kakayahan. We should make the health care system more affordable and more accessible,” pahayag ni Alvarado.

Ayon kay PhilHealth Regional Vice President Rodolfo Balog, 2,133,990 o 75 porsyento ng mga Bulakenyo ang kasalukuyang nakikinabang na sa mga benepisyong hatid ng PhilHealth. Kabilang dito ang mga nasa kategorya ng employed, OFW, sponsored, individually paying at lifetime.

Ilan sa mga benepisyo ng pagiging miyembro ng PhilHealth ang discount sa room rates, gamot, surgery at marami pang iba.

Hinikayat naman ni Dr. Banzon ang mga nasa sponsored category na may kakayahang magbayad na ipagkaloob na sa iba ang slot para sa mga wala talagang kakayahan.

“Importante sa ating bayan ang universal health care, ‘yung access sa quality care. Pero hindi natin kayang i-enroll ang lahat ng Pilipino mula sa nasyunal kaya naman mahalaga ang gampanin ng mga lokal na pamahalaan, para sa mga mahihirap nating kababayan at para naman sa mga kaya, tulungan n’yo po kaming hikayatin sila na maging miyembro din ng PhilHealth, ito naman po ay para sa atin,” ani Banzon.

Bukod dito, nagkaloob din 2.7 milyon na capitation fund ang PhilHealth sa Bulacan na ilalaan sa pagsasaayos ng mga rural health unit at pambili ng mga gamot.

Kabilang sa mga dumalo sa MOA signing sina PhilHealth Branch B Manager Dr. Roberto Reyes, Leo Liwanag, PhilHealth Malolos, Zenette dela Vergas, PhilHealth Sta. Maria, mga punong bayan at lungsod sa Bulacan, mga municipal health officer, mga pinuno ng tanggapan sa pamahalaang panlalawigan at mga volunteer worker sa probinsiya.

Maestro at mag-aaral lalahok sa painting contest sa Katedral ng Malolos

MALOLOS—Halos 100 pintor na kinabibilangan ng mga maestro at mag-aaral ang inaasahang lalahok sa unang painting contest sa Basilica Minore sa lungsod na ito bilang bahagi ng isang taong pagdiriwang ng ika-50 Jubileo ng Diyosesis ng Malolos.

Ang nasabing paligsahan sa pagpipinta ay magbibigay daan din sa pag-iipon ng pondo ng simbahan para sa ibat-ibang proyekto nito.

Ayon kay Fr. Dars Cabral, ang pinuno ng Commission on Social Communications (COSC) ng diyosesis, ang paligsahan ay isasagawa sa Abril 28, simula alas-8 ng umaga.

Layunin nito ang mabigyan ng pagkakataon ang mga pintor upang ipahayag ang kanilang papuri at pagsamba sa Diyos sa pamamagitan ng nga kanilang taglay na kakayahan; at maialay ang kanilang naipinta bilang alay sa Diyos.

Sinabi ni Fr. Cabral na ang pagpipinta at isang sining kung saan ang lalim ng pananampalatay ay nakakahigit sa karangalan at salaping premyo.

“This is also meant to bring into our consciousness the importance of art in expressing faith and the significance of arts in evangelization, and to appreciate the giftedness of the artist and their generosity as they offer their talent in solidarity to the Jubilee year of the Diocese of Malolos,” sabi pa ng pari.

Binigyan din din niya na sa pamamagitan ng likhang sining ay maaaring masalamin ang obra maestro ng Diyos.

Ayon pa kay Fr. Cabral, ang mga beteranong pintor na kasapi ng Arts Association of the Philippines (AAP), at LakanSining ng Bulacan kasama ang mga mag-aaral ng pagpipinta sa lalawigan ay kanilang inimbitahan.

Maaaring magpinta ng mga kalahok ng anumang larawan na may temang “Golden Jubilee of the Diocese of Malolos”, sa pamamagitan ng paggamit ng oil on canvas, acrylic at water color on paper.

Ang mga ipipinta ay kailangang may sukat lamang na 18 na pulgada ang lapad at  24 na  ang taas, o kaya ay 18 pulgada ang taas at 24 na pulgada ang lapad.

Ang mag magsisipagwagi ay tatanggap ng premyong salapi, medalya mula sa AAP at sertipiko.

Ang unang karangalan ay tatanggap ng halagang P25,000; ang ikalawa ay P15,000; ang ikatlo ay P10,000; at ang 10 karangalang banggit ay tatanggap ng tig-P5,000.

Ang mga magwawaging lahok ay magiging pag-aari ng COSC at maaaring gamitin sa mga exhibit o ibenta bilamng bahagi ng pag-iipon ng pondo ng Diyosesis ng Malolos para sa kanilang inihahanda proyekto bilang bahagi ng isang taong pagdiriwang ng Ginintuang Jubileo ng diyosesis.  (Dino Balabo)

Bienvenido Ramos, patnugot at kolumnista, 82

Ka Bien Ramos

 

 

 

 

 

MALOLOS—Nabahiran ng lungkot ang pagbubunyi ng Mabuhay sa pagtanggap ng dalawang parangal na tinanggap sa taunang Community Press Award ng Philippine Press Institiute (PPI) noong Martes, Abril 24.

Ito ay dahil sa pagpanaw ng beteranong mamamahayag na si Bienvenido “Ka Bien” Ramos ng Malolos sa edad na 82 noong araw na iyon.

Si Ka Bien ay isa sa mga batikang kolumnista ng Mabuhay mula noong 1995.  Siya rin ang dating sumusulat ng editoryal ng pahayagang ito.

Bilang isang mamamahayag, si Ka Bien ay nagsilbing punong patnugot ng Liwayway Magazine sa mahabang panahon.

Ngunit nagretiro siya sa pagiging patnugot sa Liwayway dahil sa panggigipit ng noo’y administrasyon ni dating Pangulong Ferdinand marcos na nagsailalim sa bansa sa batas military na umagaw sa malayang pamamahayag.

Sa kanyang isang artikulo na muling inilathala ng Mabuhay sa sinundang sipi nito, sinabi ni Ka Bien na kaya siya nagretiro sa Liwayway ay hindi niya maatim ang panggigipit sa pamamahayag noong nasa ilalim ng batas military ang bansa.

Ganito rin ang kanyang tinuran sa kanyang paglahok sa pagdiriwang ng World Press Freedom Day sa bakuran ng kapitolyo noong nakaraang taon.

Iginiit pa niya sa nasabing pagdiriwang na mapalad ang mga mamamahayag ngayon dahil sa walang hadlang sa malayang pamamahayag.

Ipinaalala rin niya sa mga mamamahayag ang pagiging responsible dahil sa anumang oras ay maaaring makialam ang gobyerno.

Si Ka Bien ay isinilang sa Malolos noong Enero 15, 1930, at pumanaw dahil sa atake sa puso nitong Abril 24 sa edad na 84.

Ang kanyang labi ay kasalukuyang nakahimlay sa kanilang tahanan sa Barangay Sto. Cristo, at nakatakdang ihatid sa huling hantungan sa Linggo, Abril 29 sa Legacy Memorial Park sa lungsod na ito

Siya ang ikalawang kolumnista ng Mabuhay na pumanaw mula noong 2000.  Matatandaan na pumanaw si Ricardo Veloira, isa pang beteranong mamamahayag at kolumnista ng Mabuhay ang pumanaw ilang ton na ang nakakaraan.

Noong nakaraang taon, ang tagapagtatag, tagapaglathala’t punong patnugot ng Mabuhay na si Jose Leetai Pavia ay pumanaw.  Ang pagluluksa sa kanya ay natapos nitong Abril 18, ang ika-isang taon ng kanyang pagpanaw.  (Dino Balabo)

PNoy’s keynote speech at the PPI National Press Forum on April 23

 

Nasa alaala ko pa po ang kuwento ng mga Pilipinong alimango. Siguro po narinig na ito ng ilan sa inyo: sa loob daw po ng isang bar, umiinom ang isang Amerikano. Pumasok ang isang mangingisdang Pilipino na may dalang timba na puno ng alimango. Ibinaba niya ito; ang sabi ng Amerikano: “Buddy, your crabs are about to escape.” Ang sagot naman ng Pilipino: “Don’t bother; they’re Filipino crabs. Before they get out they’ll be pulled in.” Walang makakaangat, kasi lahat sila naghahatakan pababa. Habang pinipilit ng ilang kababayan nating makaahon, siya namang sipag ng ilan na hilain siya pababa.

Bata pa po ako noong una kong narinig ang kuwentong iyan. Ano na po ba ang nagbago mula noon, at ano ang mga nanatili? Ang mga estudyante kaya ngayon, pinagbabasa pa rin ng diyaryo sa klase? Kami po dati, talagang tinutukan at pinasubaybay sa mga pangyayari sa lipunan. Diyaryo po ang basehan namin ng kaalaman; bihirang-bihira po kaming makakita ng maling spelling, maling grammar, at mas lalo pong bihira ang maling datos o detalye. Malinaw po ang pagkakaiba ng op-ed, at ng balitang totoong nangyari lang ang laman.

Dumating nga po ang Batas Militar, at mistulang naging human tape recorder ang lahat; binusalan po ng diktaturya ang malayang pahayagan. Naibalik po ang kalayaan noong 1986. Angkop din po sigurong itanong kung napanatili din natin ang mga haliging sandigan ng inyong institusyon: kredibilidad at integridad, patas na pagtimbang sa situwasyon, at katapatan sa mga datos at detalye.

Nasaan na po ba tayo ngayon? Nandiyan pa po kaya ang prinsipyo ng “get it first, but get it right,” o napalitan na ito ng “get it first, siguruhin na bebenta ang storya, at kung hindi tama ang impormasyon, mag-sorry ka na lang.”

Bibigyan ko kayo ng ilang halimbawa: Kamakailan lamang, bumisita ang Emir ng Qatar sa ating bansa. Ibinalita ito sa isang artikulo, pero sa pamagat pa lang — “Qatar’s Emir cuts short state visit” — tila ba nagtatanim na ng pagdududa. At kapag naman binasa mo ang artikulo, para bang ang mensahe ay “hindi nagkita ang Pangulo at ang Emir, pero matagumpay ang kanilang bilateral meeting.” Ang nakapagtataka pa, ibinalita rin naman nila ang mga pinirmahang kasunduan, at may mga litrato at video pa nung nagcover sila sa pagpupulong na ito, pero parang sinadya na palabuin ang balita. Kayo nga po ang tanungin ko: Anong silbi na pagdudahin ang publiko kung malinaw naman pala na may nangyaring pagpupulong?

Yung may mga Twitter accounts po sa inyo, baka nabalitaan din na may nakakita daw po sa aking nakikipag-date sa may Greenhills. Malinaw na naman po na hindi ito totoo– ngunit muli, nagawa na ang pagtatanim ng duda bago pa ang paglilinaw, pagtatama, at pagsiguro sa katotohanan ng balita. Nakakalungkot po na natabunan nito ang mabuting balita na sana’y nakapagpa-angat ng loob ng mga Pilipino. Kasi nga po, noon mismong mga panahon na iyon, mula alas diyes ng umaga hanggang alas kuwatro ng hapon ay ka-miting ko ang NEDA board upang magsuri at mag-apruba ng mga proyekto.

Labindalawang proyekto po– kabilang na ang pagkumpuni sa Baler-Casiguran road na laging naaapektuhan ng mga landslide– ang inaprubahan noong araw na iyon. 133 billion pesos po ang suma total ng pera ng kaban ng bayan na mapupunta sa mga proyektong makakapagpaginhawa sa buhay ng kapwa natin Pilipino.

Pero ano ba ang umugong sa media? Na nakipag-date daw ako. May nagkusa man lang po bang kumuha ng panig namin bago ito inere? Ang network pong nagbalita nito, may reporter na bahagi ng Malacanang Press Corps. Tinext man lang po kaya siya at inutusang dumungaw sa bintana para makita kung umalis ba ang aking convoy? Mukhang mas ganado silang bumanat muna, at nung nalaman nilang nakuryente sila, saka na lang sila humingi ng pasensya. May patutsada pang siguro raw ay magaan ang trabaho noong araw na iyon.

Natawa na nga lang po ako nang mabasa ko ang dalawang banyagang pahayagan; tila po ba sila pa ang mas tumatanaw sa interes natin. Sa Newsweek po, may litratong pinuri ang paninindigan natin para sa ating teritoryo laban sa China. Kayo na po ang magbasa ng caption, dahil baka mabansagan akong bastos kapag ginamit ko ang napaka-graphic nilang paglalarawan ng tapang ng Pilipino. Sa Time Magazine naman po, isang litrato ng Pilipinas ang lumabas; ang caption: “The laggard of Asia is recovering the dynamisn it had in the 1960′s.”

Uulitin ko po, hindi mga Pilipino ang nagsulat nito. Kalabisan po bang isipin na ang Pilipino rin ay dapat kumakalinga at tumatanaw sa interes ng Pilipinas? Isa pong halimbawa: Tayo lang yata ang kaisa-isang bansa sa mundo na nagbabalandra ng mga negatibong travel advisory sa sariling mga pahayagan. Ang paglabas ng ganitong mga babala ay nakasalalay sa persepsyon ng ambassador na naninirahan dito sa Pilipinas; isa sa pinanggagalingan ng kaniyang opinyon ay ang mga balitang nakakalap niya mula sa diyaryo at telebisyon. Pero dahil nga sa negatibismo sa pagbibigay-balita, at sa walang puknat na pagwawagayway sa ating travel advisories, kahit pa wala namang direktang banta sa Pilipinas, palaging kinukwestyon ng ibang mga bansa kung ligtas nga ba silang magtungo sa atin.

Isipin lang po natin ang epekto nito. May kakilala po akong magbabalik-bayan sana. Pero siya mismo nagdadalawang-isip na umuwi, dahil wala na raw siyang nabasa at nakita sa Filipino channel kundi karahasan at krimen. Paano pa po kaya ang mga banyagang turista, na tinatayang gagastos ng isanlibong dolyar sa bawat pagbisita niya sa Pilipinas, na manganganak naman ng trabaho at kabuhayan sa ating mga kababayan?

Mantakin po ninyo: Noong Pebrero, mahigit 411,000 ang turistang dumalaw sa ating bansa. Unang beses pong nangyari sa kasaysayan na umabot tayo sa 400,000 na turista. Kung iko-compute po natin, kung manatili sa ganyang bilang ang bisita kada buwan, papalo po ng mahigit 4.8 million tourists ang dadalaw ngayong taon. Halos kalahati na po iyan ng target nating 10 million na turista bago ako bumaba sa puwesto sa 2016. Isipin na lang po natin kung gaano natin kabilis maaabot ang target na iyan kung mas mangingibabaw ang positibong balita tungkol sa Pilipinas, kaysa uunahin ang negatibismo?

Naaalala rin po ninyo siguro kung paano hinakot ng mga report ukol sa carnapping ang mga headline noong nakaraang taon. Nito pong isang linggo lang, na-convict si Raymond Dominguez na pinuno ng carnapping syndicate. Nadesisyunan ang kaso sa loob ng isang taon at apat na buwan; ang hatol: labimpito hanggang sa tatlumpung taon ng pagkakakulong. Ayon din po sa istadistika ng ating kapulisan, bumaba ng 59.4 percent ang insidente ng carnapping sa taong 2011.

May nagsabi po bang, “ang galing ng mga pulis natin; ang galing ng mga prosecutor natin?” Nagpapasalamat nga po ako at nabitbit sa ating mga pahayagan ang kaso ni Dominguez; yun nga lang, yung krimen niya noong nakaraang taon, inilathala above the fold. Itong conviction niya, below the fold naman nilathala.

Alalahanin po natin, magkatambal po ang ating mga tungkulin: Kami, bilang nasa gobyerno, at kayo, bilang tagapaghatid ng katotohanan. Ang pagtupad sa tungkuling natutuhan na po nating hilingin sa gobyerno, ay siya rin sanang pagtupad sa tungkuling puwede nating asahan mula sa lahat: Katapatan sa katotohanan, pantay na pagsusuri, at pagtutok sa kung ano ang makabubuti sa taumbayan.

Hindi ko naman po hinihiling na mag-imbento kayo ng kuwentong-kutsero upang pabanguhin ang gobyerno. Pero kung ibabalanse po natin, at iisipin na ang bawat salita ay nakakaapekto sa buhay ng kapwa natin Pilipino, tiyak ko po na mas madali nating maaabot ang kolektibo nating mithiin para sa bayan.

Naniniwala po akong iisa ang bangkang sinasakyan ng bawat Pilipino, at lahat ng Pilipino ay may tungkuling makisagwan upang maabot natin ang ating mga pangarap. Di po ba’t kung buo ang suporta ng bawat Pilipino sa Panatag shoal, ay panatag din nating maititimon ang ating bansa sa harap ng anumang daluyong na maaari pang dumating?

Diretsahan po akong nagsasalita sa pagtitipong ito dahil umaasa rin ako sa diretsahang pakikiisa ninyo upang matugunan ang isyung ito. Nakita na po natin ang mabuting maidudulot ng pakikipagtulungan. Hindi po ba napakaganda ng paghahandang nangyari nang lumabas ang mga babala ukol sa tsunami, dahil katuwang ng gobyerno ang media sa pagpapaalam sa madla ng dapat gawin upang makaiwas sa pinsala? Hindi po ba napakabuti ng naidulot na pag-angat ng morale ng taumbayan dahil sa mga PCIJ report ukol sa tapat at malinis na mga proyekto ng DPWH, o ng mga ulat tungkol sa pag-angat ng ekonomiya ng ating bansa?

Kung magpupunla po tayo ng pagdududa, paghihirap ang dulot nito. Ngunit kung pag-asa ang ating itatanim, kasaganahan naman ang ating aanihin. Sa inyong pagpupursigi na maabot ang pinakamataas na antas ng propesyunalismo, integridad, at kredibilidad sa larangan ng pamamahayag, naniniwala akong maiaangat ang uri ng ating demokrasya kung sa gitna ng nagtutunggaling boses at opinyon, may mahubog tayong isang Pilipinas na may mas matibay na lipunan, mas nagkakaisang tinig, at mas positibong sambayanan.

Maraming salamat po.

Apela ni PNoy sa media: Balansehin ang pagbabalita

MAYNILA—Nakiusap si Pangulong Benigno Aquino III sa mga mamamahayag sa bansa na patuloy na itaguyod ang balanseng pamamahayag at iwaksi ang negatibismong nakatutok sa di magagandang balita.

Ang pakiusap ng Pangulo ay kanyang inihayag sa pagbubukas ng dalawang araw na ika-16 na National Press Forum ng Philippine Press Institute na isinagawa sa Traders Hotel Manila noong Lunes, Abril 23 kaugnay ng ika-48 taong pagkakatatag nito, at ika-25 taong pagiging aktibo matapos mahimlay sa panahon ng batas militar.

Bilang panauhing tagapagsalita sa pagbubukas ng taunang National Press Forum, itinanon ng Pangulo kung nananatili pa ba ang prinsipyong nagtaguyod sa pamamahayag sa mahabang panahon.

“Nasaan na po ba tayo ngayon? Nandiyan pa po kaya ang prinsipyo ng “get it first, but get it right,” o napalitan na ito ng “get it first, siguruhin na bebenta ang storya, at kung hindi tama ang impormasyon, mag-sorry ka na lang,” aniya.

Nagpahayag siya ng kalungkutan na matapos isailalim sa batas militar ang bansa ay nagmistulang human tape recorder ang mga mamamahayag.

“Naibalik po ang kalayaan noong 1986. Angkop din po sigurong itanong kung napanatili din natin ang mga haliging sandigan ng inyong institusyon: kredibilidad at integridad, patas na pagtimbang sa situwasyon, at katapatan sa mga datos at detalye,” ani ng Pangulo.

Binigyan diin di niya pagkakaiba ng pamamahayag noon at ngayon ng kanyang sabihin na “Bata pa po ako noong una kong narinig ang kuwentong iyan. Ano na po ba ang nagbago mula noon, at ano ang mga nanatili? Ang mga estudyante kaya ngayon, pinagbabasa pa rin ng diyaryo sa klase? Kami po dati, talagang tinutukan at pinasubaybay sa mga pangyayari sa lipunan. Diyaryo po ang basehan namin ng kaalaman; bihirang-bihira po kaming makakita ng maling spelling, maling grammar, at mas lalo pong bihira ang maling datos o detalye. Malinaw po ang pagkakaiba ng op-ed, at ng balitang totoong nangyari lang ang laman.”

Sa kasalukuya, sinabi ng Pangulo na marami ang nagbabalita ngunit kapos sa pagsusuri at pagkumpirma sa impormasyon.

Inihalimbawa niya ang mga impormasyong lumabas sa Twitter.com kung saan ay sinabing siya daw ay nakipa-date sa Greenhills sa Koreanang broadcaster na si Grace Lee.

Ayon sa Pangulo, lalong umugong sa media ang nasabing balita ng ito ay isahimpapawid ng isang Tv network na di naman daw nagkumpirma sa impormasying isinahimpapawid.

“ Na nakipag-date daw ako. May nagkusa man lang po bang kumuha ng panig namin bago ito inere? Ang network pong nagbalita nito, may reporter na bahagi ng Malacanang Press Corps. Tinext man lang po kaya siya at inutusang dumungaw sa bintana para makita kung umalis ba ang aking convoy? Mukhang mas ganado silang bumanat muna, at nung nalaman nilang nakuryente sila, saka na lang sila humingi ng pasensya. May patutsada pang siguro raw ay magaan ang trabaho noong araw na iyon,” sabi ni Aquino.

Hindi rin pinalampas ng Pangulo ang negatibong pagbabalita hinggil sa pagbisita ng Emir ng Qatar sa bansa kung saa ay may mga nagbalita na hindi raw sila nagkita ng Emir.

“Kamakailan lamang, bumisita ang Emir ng Qatar sa ating bansa. Ibinalita ito sa isang artikulo, pero sa pamagat pa lang — “Qatar’s Emir cuts short state visit” — tila ba nagtatanim na ng pagdududa. At kapag naman binasa mo ang artikulo, para bang ang mensahe ay “hindi nagkita ang Pangulo at ang Emir, pero matagumpay ang kanilang bilateral meeting.” Ang nakapagtataka pa, ibinalita rin naman nila ang mga pinirmahang kasunduan, at may mga litrato at video pa nung nagcover sila sa pagpupulong na ito, pero parang sinadya na palabuin ang balita. Kayo nga po ang tanungin ko: Anong silbi na pagdudahin ang publiko kung malinaw naman pala na may nangyaring pagpupulong,” ani Aquino.

Iginiit pa niya, “Nakakalungkot po na natabunan nito ang mabuting balita na sana’y nakapagpa-angat ng loob ng mga Pilipino.”

Nagpahayag din siya ng pagkadismaya sa pagbabalita hinggil sa mga travel advisory ng ibang bansa sa Pilipinas.

“Tayo lang yata ang kaisa-isang bansa sa mundo na nagbabalandra ng mga negatibong travel advisory sa sariling mga pahayagan. Ang paglabas ng ganitong mga babala ay nakasalalay sa persepsyon ng ambassador na naninirahan dito sa Pilipinas; isa sa pinanggagalingan ng kaniyang opinyon ay ang mga balitang nakakalap niya mula sa diyaryo at telebisyon. Pero dahil nga sa negatibismo sa pagbibigay-balita, at sa walang puknat na pagwawagayway sa ating travel advisories, kahit pa wala namang direktang banta sa Pilipinas, palaging kinukwestyon ng ibang mga bansa kung ligtas nga ba silang magtungo sa atin,” ani Aquino.

Ayon sa Pangulo, may magaganda ring balita na lumabas, ngunit ang nagbalita nito ay ang mga pahayagan o magazine na hindi Pilipino.  Kabilang dito ay ang Newsweek at Time Magazine.

Para naman sa magdang balita, sinabi ni Aquino na sa buwan lang ng Pebrero ay umabot sa  411,000 ang mga turistang bumisita sa bansa at tinataya niya na kung magpapatuloy ang ganitong bilang ay hindi imposibleng umabot sa 4.8-Milyong turista ang bibisita sa bansa sa taong ito.

Bukod dito ay ang 12 proyekto kabilang na ang pagkumpuni sa Baler-Casiguran road na laging naaapektuhan ng mga landslide

Idinagdag pa niya na P133-Billion ang suma total ng pera ng kaban ng bayan na mapupunta sa mga proyektong makakapagpaginhawa sa buhay ng kapwa natin Pilipino.

Ipinagmalaki rin niya ang mabilis na paglilitis sa itinuturing na carnap king na Raymond Dominguez.

Ayon sa Pangulo, isang taon at apat na buwan lamang ang itinagal ng paglilitis at nahatulan si Dominguez ng 17 hanggang 30 taong pagkakabilanggo, bukod pa sa bbumaba ng 59 porsyento ang insidente ng carnapping sa nagdaang taon matapos sumuko si Dominguez.

Gayunpaman, ikinumpara ng Pangulo ang mga balitang lumabas sa panahon ng pamamayagpag ng carnapping sa bansa at paghatol ng Korte sa Bulacan kay Dominguez.

“Naaalala rin po ninyo siguro kung paano hinakot ng mga report ukol sa carnapping ang mga headline noong nakaraang taon. Nito pong isang linggo lang, na-convict si Raymond Dominguez na pinuno ng carnapping syndicate. Nadesisyunan ang kaso sa loob ng isang taon at apat na buwan; ang hatol: labimpito hanggang sa tatlumpung taon ng pagkakakulong. Ayon din po sa istadistika ng ating kapulisan, bumaba ng 59.4 percent ang insidente ng carnapping sa taong 2011. May nagsabi po bang, “ang galing ng mga pulis natin; ang galing ng mga prosecutor natin?” Nagpapasalamat nga po ako at nabitbit sa ating mga pahayagan ang kaso ni Dominguez; yun nga lang, yung krimen niya noong nakaraang taon, inilathala above the fold. Itong conviction niya, below the fold naman nilathala,” aniya.

Ipinaalala ni Aquino na magkatambal ang mga tungkulin ng gobyerno at mga mamamahayag.

“Hindi ko naman po hinihiling na mag-imbento kayo ng kuwentong-kutsero upang pabanguhin ang gobyerno. Pero kung ibabalanse po natin, at iisipin na ang bawat salita ay nakakaapekto sa buhay ng kapwa natin Pilipino, tiyak ko po na mas madali nating maaabot ang kolektibo nating mithiin para sa bayan,” aniya.

Dagdag pa niya, “kuung magpupunla po tayo ng pagdududa, paghihirap ang dulot nito. Ngunit kung pag-asa ang ating itatanim, kasaganahan naman ang ating aanihin. Sa inyong pagpupursigi na maabot ang pinakamataas na antas ng propesyunalismo, integridad, at kredibilidad sa larangan ng pamamahayag, naniniwala akong maiaangat ang uri ng ating demokrasya kung sa gitna ng nagtutunggaling boses at opinyon, may mahubog tayong isang Pilipinas na may mas matibay na lipunan, mas nagkakaisang tinig, at mas positibong sambayanan.”

Ang ika-16 na National Press Forum na may temang “Media Accountability and Public Engagement”  ay inorganisa ng PPI.

                                                                                                               

Ito ay nilahukan ng 199 mamamahayag at mga patnugot ng mga kasaping pahayagan ng PPI, kasama ang mga guro at mag-aaral ng pamamahayag sa bansa.  (Dino Balabo)

Mabuhay, 6 pang natatanging pahayagan, pinarangalanng PPI

MAYNILA—Pitong natatangging pahayagan,kabilang ang dalawa na nakabase sa Gitnang Luzon ang tumanggap ng parangal sa taunang Community Press Awards ng Philippine Press Institute.

Ito ay bahagi ng dalawang araw na ika-16 na National Press Forum at taunang pangkalahatang pulong ng mga kasapi ng PPI na isinagawa sa Traders Hotel Manila  kung kailang pagbubukas ay tinampukan ng keynote address ni Pangulong Benigno  noong Abril 23.

Pinangunahan naman ni Ombudsman Conchita Carpio Morales ang gabi ng parangal sa pamamagitan ng kanyang talumpati.

Sa 12 parangal na ipinagkaloob na nahahati sa dalawang pangunahing kategorya, namayani ang mga pahayagang nakabase sa Luzon at Mindanao matapos na humakot ng tig-limang parangal, samantalang ang dalawa ay natanggap ng pahayagang nakabase sa Visayas.

Sa kategorya ng mga pahayagang inilalathala araw-araw, ang mga nagsipagwagi ay ang

Sun.Star-Davao na sumungkit sa mga parangal na Best in Photojournalism, Best in Business and Economic Reporting, at Best Editorial Page awards; samantalang tinanggap ng Sun.Star-Cebu ang Best in Culture and Arts Reporting at Best Edited Community Newspaper awards; at ang Sun.Star-Pampanga ang nag-uwi ng Best in Science and Environmental Reporting award.

Sa kategorya ng mga pahayagang inilalathala ng lingguhan, muling nasungkit sa ikalawang sunod na taon ng pahayagang Mabuhay na nakabase sa Bulacan ang mga parangal na Best in Photojournalism at Best Edited Newspaper; iniuwi naman ng Baguio Midland Courier ang mga parangal na Best in Culture and Arts Reporting at Best in Science and Environmental Reporting; samantalang nagwagi ang The Mindanao Cross at ang Edge Davao ng Best Editorial Page at Best in Business and Economic Reporting awards, ayon sa pagkakasunod.

Bukod sa Best in Arts and Culture Reporting, ang iba pang parangal ay dati ng ipinagkakaloob ng PPI.  Ang nasabing parangal ay unang ipinagkaloob noong 1998 na noo’y tinawag na Cultural-Historical reporting award.

Ngunit ang nasabing kategorya ay itinigil sa mga sumunod na taon, at ngayon at muling binuhay at ipinagkaloob.

Kaugnay nito, dalawa pang bagong kategorya ang inilunsad para sa pagsasagawa ng taunang parangal sa susunod na taon.

Ito ay ang Best in Online Reporting at Best in Biodiversity Reporting awards.

Dahil sa paglulunsad ng dalawang bagong kategorya at muling pagbuhay sa Arts and Culture Reporting award, magiging walo ang kategoryang pagtutunggalian ng mga pahayagang kasapi ng PPI sa susunod na taon.

Ayon kay Ariel Sebellino, executive director ng PPI, ang mga parangal na Best Online Reporting at Best Biodiversity Reporting ay itataguyod ng Informational Capital Technology Ventures Inc., (ICTV), at ng ASEAN Centre for Biodiversity at ng Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (German Agency for International Cooperation) o GIZ, ayon sa pagkakasunod.

Ang ICTV ay isang lokal na tagapaghatid ng mga produkto at serbisyong may kaugnayan sa telecommunications, media, at information technology.

Sinabi pa ni Sebellino na ang mga karagdagang kategorya sa taunang parangal ay isang palanatandaan ng patuloy na pagnanais ng PPI na higit na matapaas ang pamamahayag ng mga kasaping pahayagan nito.

Ang taunang parangal pagbibigay pagkilalal sa mga natatanging pahayagan sa nagdaang taon.

Ito ay suportado ng The Coca-cola Export Corporation, kasama ang mga pangunahing pahayagang nakabase sa Maynila tulad ng Philippine Star, Philipppine Daily Inquirer, Manila Standard Today, People’s Journal, BusinessWorld at ang Malaya Business Insight.  (Dino Balabo)

PPI @ 48: Brother's Keeper

 Maria Bundoc-Ocampo could no longer remember how many times she cried and considered stopping the publication of Punla, a weekly newspaper she established in Bulacan in 1984.

She was short on budget and staff, and was then raising a young family with her husband Obet.

But Bundoc-Ocampo went on. Her salary then, as Filipino editor of the Philippine News Agency (PNA) and later, of a daily tabloid, was halved between her family and her ‘professional opium’ called newspapering.

Today, Punla is one of the 70 strong member-newspapers of the Philippine Press Institute (PPI), the national association of newspapers — many of which started or are still operating on a shoestring budget.

The Institute was established in 1964 by publishers of the biggest newspapers in the country who refused to be known as an “old boys club,” by addressing industry concerns.

The imposition of Martial Law in 1972 rendered the Institute moribund until July 3, 1986 when the reconstituted Board of Governors met for the first time. The following year the PPI was incorporated under Philippine laws.

In the years that followed the Institute’s membership, training programs and advocacies have remarkably expanded. While major Manila-based newspapers like The Philippine Star, Manila Standard Today, Philippine Daily Inquirer, Philippine Journal, Malaya Business Insight, and BusinessWorld were represented in the Board, regional trustees representing smaller newspapers in province were also elected.

To some, the composition of the Institute’s Board appears to be another illustration of ‘imperial Manila’. But said big Manila-based newspapers are actually helping the smaller newspapers based in provinces, knowing that success of community journalists is their success as well.

In the words of the late PPI Executive Director and Mabuhay publisher Jose L. Pavia, the idea of big newspapers helping community newspapers through provision of cash prizes during the annual Civic Journalism Community Press Awards is an incarnation of the biblical words “brother’s keeper”.

Indeed, the Institute continues to serve as brother’s keeper, not only through the annual awards that recognize excellence in journalism, but by conducting educational training programs aimed at improving skills of journalists of its member-publications and through advocacies that seek to protect rights and freedoms of journalists.

“I wished we joined PPI when I was first invited by Alice (Villadolid) in 1997. I missed a lot of training,” said Bundoc-Ocampo whose newspaper Punla became a member of the Institute in 2010.

As publisher of one of the newest member-publications of the Institute, Bundoc-Ocampo cited the sincerity of its members to help others.

“They are really sincere in the sense that they share new ways in improving the quality of publication and its business aspect,” she said.

The same is true with Punto Central Luzon, a member-newspaper based in Pampanga which joined the Institute in 2008, and became a finalist in the annual awards the following year.

“The people behind PPI are the ones that mentored us,” Joselito Aguilar, editor-in-chief of Punto said. He considered Jose L. Pavia, the Institute’s former executive director, and late publisher and editor-in-chief of Mabuhay based in Bulacan, as one of his biggest inspirations in the business.

As participant to seminars and workshops conducted by the Institute since 2004, Aguilar said that the Institute inculcated in him and other journalists that newspapers also serve as a catalysts for community action.

As matter of fact, Punto got the distinction as one of the contemporary newspapers in Pampanga that challenged the powers-that-be.

Aguilar challenged the leadership of Oscar Rodriguez, the city mayor of San Fernando, Pampanga after he was proclaimed “World Class Mayor” by the Institute of Solidarity in Asia (ISA) for his performance-based governance system.

Last year, when other newspapers in Pampanga bannered on their front pages that there was no open dumpsite in the city, Punto went out of its way by photographing the same headline in front of the city’s open dumpsite. The same photograph landed on the front page of Punto the next day, to the consternation of the mayor.

But Aguilar and Punto did not stop there. They carried on and realized that by speaking the truth, they would earn the respect and become more credible to their readers.

Citing lessons he learned from media programs he attended, Aguilar said, “PPI makes it a point that newspapers should perform the role of watchdogs and not to sleep with people they watch.”

For its part, Pavia’s Mabuhay has been serving as a catalyst and forum for community action in Bulacan.

Last year, Mabuhay exposed an open dump just behind the Bulacan Medical Center in Malolos City which has been the subject of complaints of hundreds of Bulacan State University (BSU) students for over three years as its stench and smoke permeated their nearby classrooms, thus hindering their classes.

Since Mabuhay solicited comments from the new provincial administration on how it intended to rehabilitate the open dump, before the story and photograph of said dumpsite were published by Mabuhay, the government had already started rehabilitating it and contacting licensed medical wastes hauler and processor.

In the final days of January, Mabuhay also went out of its way and started documenting unrepaired light stations on the coast of Bulacan fronting the Manila Bay. By first week of February, a story package with photographs of the light stations was published, which again alerted the provincial government.

On July 13, the Regional Development Council (RDC) of Central Luzon approved a resolution for the rehabilitation and construction of additional light stations on the coast of Bulacan, Pampanga and Bataan.

While Mabuhay became instrumental for the impending eventual repair and construction of additional light stations, it gave credit to the social media activism of residents of the coastal villages of Bulacan.

Like other member newspapers, Mabuhay also gives credit to the series of training programs conducted by the Institute through the years as they not only improved skills of journalists, but encouraged excellence in the professional and ethical practice of journalism through the annual Civic Journalism Community Press Awards supported by the major Manila-based member-newspapers and The Coca-Cola Export Corporation (TCCEC).

The same was echoed by Dalmacio Grafil, publisher-owner of three Visayas-based newspapers namely, Leyte Samar Daily Express, Samar Weekly Express, and Eastern Samar Bulletin, which are all members of the Institute.

“It really encourages us to pursue excellence in the practice of journalism,” Grafil said in a telephone interview, referring to the annual awards.

As owner of three different newspapers, he said that he has no regrets in joining the Institute, saying it helped them a lot.

For her part, Elnora Cueto of the Lucena Herald said, they decided to be part of the Institute due to its long standing reputation of excellence and credibility.

She also cited the Institute’s training programs and annual National Press Forum that allow professional dialogue among member-newspapers.

In Mindanao, Fr. Jonathan Domingo, OMI, chief executive officer of Mindanao Cross, a 63-year old newspaper published by the Catholic Church, said in a telephone interview that issues addressed by the Institute continue to evolve.

He said that while its training program on civic journalism was successful, the Institute must also consider expanding it to peace journalism, a special concern in Mindanao.

And as technology continues to grow, younger journalists of PPI member-publications in Luzon started advocating the utilization of the new media or the internet including the social networking sites as means of disseminating news and information.

The Institute showed receptiveness to it as its Luzon group included it in its training program for students from northern Luzon and during the two previous annual National Press Forums.

Indeed, the Institute is celebrating its 48th founding year and 25th year since its reactivation in 1987. But it doesn’t mean it is old.

Truth is, the Institute is young. It sort of just entered its adulthood, but it has accomplished more than its age, which prepared it to the challenges of the times.

With the Institute’s achievements in almost five decades, and openness to face further challenges, its members will continue the legacy of their founding fathers by being a ‘brother’s keeper’ in the next 25 years.(Dino Balabo)

Bulacan to defend title in Xang-Li Football festival today

MALOLOS CITY—At least 20 football teams, including six from Bulacan will compete for the annual Xang-Li Football Festival today.

The one-day competition will be held at the Pampanga Agricultural College (PAC) campus in Magalang, Pampanga.

Emmanuel Robles, coach of defending champion FUTBulakenyos said they split their team into two.

The same is true for this city’s Agila Ladies Club, the defending champion in the ladies open.

Bulacan Sunday United, another football club in Bulacan is also planning two join with two teams.

Other teams will come from the provinces of Zambales, Pampanga, Nueva Ecija and Tarlac, the known football capital in Central Luzon.

Robles explained that unlike the regular football game with 11 players each from competing teams, Xang-Li Football Festival only require seven players from each competing team to play the game but they can register a maximum of 12 players.

Playing is also reduced to 15 straight minutes every half during the elimination round and 10 for the semi-finals and final games.

“This is another step for the continuing popularization of football in Central Luzon,” said Robles who noted that Philippine Azkals greatly contributed in the increasing popularity of the game in the country that remains addicted to basketball.

He said the Philippine Azkals has rejuvenated local players specially those who played college football under the Bulacan State University (BulSU).

“Our former players came back and are playing again,” said Robles who also coach the BulSU football team that ruled the State Colleges and Universities Athletic Association (SCUAA) in Central Luzon in the last four years.

This developed, John Bayarong of the Amihan Football Club based in Subic Bay announced that the first season of the Central Luzon Football League (CLFL) will start on May 13.

Bayarong said that the CLFL is a third division amateur football league, just behind the United Football League (UFL) and Philippine Azkals, the national team.

Initially, five teams from Zambales, Bulacan, Pampanga and Tarlac will play in the first season of the CLFL.

This includes the FUTBulakenyos, Tarlac Football School, Pampanga Football Club, Bayarong’s Amihan Football Club, and the all-Korean Subic Football Club. 

P-Noy to open national forum of Phl Press Institute

By Dino Balabo, www.philstar.com

      

MALOLOS CITY, Philippines – President Aquino will open the 16th National Press Forum of the Philippine Press Institute (PPI) at Traders Hotel Manila next week.

This is the first time that the President will serve as keynote speaker of the PPI. He will deliver a message on the “protection and preservation of press freedom and democracy.”

This year, PPI is celebrating its 48th founding anniversary and 25th year since its reactivation in 1987.

An annual gathering of owners, publishers and editors from Luzon, Visayas and Mindanao representing 72 publications, the PPI National Press Forum tackles issues concerning the industry that affect the professional and ethical practice of journalism.

This year’s conference theme “Media Accountability and Public Engagement” will serve as opportunity for the media to assess itself since the restoration of democracy over 25 years ago.

Some of the issues that will be discussed include the “Asian Media Barometer: The Philippine Study,” media self-regulation, and the safety and welfare of journalists.

Held since 2009, the annual National Press Forum is supported by leading daily newspapers based in Metro Manila, namely, The Philippine STAR, Philippine Daily Inquirer, Malaya, Manila Standard Today, BusinessWorld, and the Journal Group of publications.

Aquino will join Ombudsman Conchita Carpio-Morales, who will serve as keynote speaker on April 24 at the Community Press Awards, a yearly event that honors the best in civic journalism.

PPI was established in 1964 by publishers of the biggest newspapers in the country to address industry concerns.

The imposition of martial law in 1972 rendered the Institute moribund until July 3, 1986 when the reconstituted Board of Governors met for the first time. The following year the PPI was incorporated.

In the years that followed, the institute’s membership, training programs and advocacies expanded.

Major Manila-based national newspapers were represented in the board, while smaller newspapers served as regional trustees.

PPI confab goes live streaming

For the first time since 1997 when the first press forum was organized, the Philippine Press Institute will cover live its 16th National Press Forum on Media Accountability and Public Engagement via video streaming on April 23 and 24 at Traders Hotel Manila.

This is made possible by the Information Capital Technology Ventures (ICTV) which offered its services and technical resources for free. Considered as one of the most anticipated annual gathering of publishers and editors from the 72-member newspapers of the institute, the Press Forum will be accessed via www.ppinpf@nowplanet.tv, to specifically cater to audiences who will not be able to attend the conference.

This year's exclusive broadcast partner TV5, will also cover the event from start to finish. Speeches from the main forum and industry forum will be made available in the PPI website, www.philpressinstitute.com.

President Benigno S. Aquino III is keynote speaker in the opening ceremonies. He is the first head of state to grace the annual event. Ombudsman Conchita Carpio-Morales is guest of honor in the Civic Journalism Community Press Awards which will honor outstanding community newspapers for excellence in various categories.

The PPI is celebrating its 48th founding year and 25th year since reactivation in 1987. Dubbed as "PPI: Legacy of a Free Press", the celebration recognizes the restoration of democracy in the country through the historic People Power that eventually reinstated social institutions, the media included. The slogan also allows for re-examining media today as the fourth estate and watchdog.

As in 2008 and the succeeding years, this year's National Press Forum and Community Press Awards are being supported by The Coca-Cola Export Corporation through the civic journalism sustainability project that has been extended until December 2013. Guillermo Aponte, president and general manager of Coca-Cola Philippines has been invited to give a message in the awards program.

FUTBulakenyos, 4 pang koponan magsasagupa sa CLFL

MALOLOS—Limang koponan kabilang ang isa na binubuo ng mga Koreano sa Subic Bay ang magsasagupa sa unang season ng Central Luzon Football League na sisimulan sa Mayo 13.

Ang mga koponan ay binubuo ng FUTBulakenyos, Amihan Football Club ng Subic Bay, Subic Football Club na binubuo ng mga manlalarong Koreano, Tarlac Football School at ang Pampanga Football Club ni Larry Simon.

Ayon kay John Bayarong, ang mamamahayag na nag-organisa ng palaro, inaasahang tatagal ng tatlong buwan ang kumnpetisyon.

Bukod dito, ang mga laro ay isasagawa sa mga lalawigang may kinatawang koponan.

“We intend to promote football in Central Luzon through this league and discover talents and future sportsmen,” ani Bayarong sa isang email na ipinadala sa mamahayag na ito.

Ang unang sagupaan sa CLFL ay isasagawa sa lalawigan ng Tarlac kung saan ay maraming football field.

Ang CLFL ay ang kauna-unahang liga ng football sa rehiyon.

Kaugnay nito, ang koponan ng Bulacan na tinaguriang FUTBulakenyos ay ang itinautring na team to beat sa CLFL.

Ito ay dahil sa ang mga manlalaro ng FUTBulakenyos ay nagmula sa Bulacan State University (BulSU) at apat na sunod na taong kampiyon sa State Colleges Universities Athletic Association (SCUAA) Region III.

Ayon kay Emmanuel Robles, isang guro sa BulSU at coach ng FUTBulakenyos, siyam na kasapi ng koponan na nagwagi sa huling SCUAA-III ang nantili sa koponan.

“Graduate na iyong ibang players, but we still have the core,” ani Robles.

Iginiit pa niya na maging sa palarong Xang-Li-7-A Football Festival noong nakaraang taon ay nagkampion ang FUTBulakenyos.

Ang palarong Xang-Li ay nilalaro lamang ng pitong manlalaro sa bawat koponan, sa halip na 11.

Ito ay muling isasagawa ngayong Linggo, Abril 22 sa Pampanga Agricultural State College (PASC) sa bayan ng Magalang sa Pampanga.

Ayon kay Robles, hinati niya sa talawang koponan ang FUTBulakenyo sa kanilang paglahok sa Xang-Li.

Bukod sa dalawang koponan ng FUTBulakenyos, apat pang kponan sa Bulacan ang lalahok sa nasabing palaro.

Kabilang dito ay ang Agila Ladies FootBall Club na nagkampiyon din noong nakaraang taon ngunit ngayon ay hinati rin sa dalawang koponan.

Lalahok din sa Xang-Li Football Festival ang Bulacan Sunday United na maaaring hatiin sa dalawang koponan. 

Bulacan garden, dadalhin sa CCP

LUNGSOD NG MALOLOS- Bilang isa sa mga nagtataguyod ng mga programang pangkalikasan, magsasagawa ang Pamahalaang Panlalawigan ng Bulacan sa pangunguna ni Gob. Wilhelmino M. Sy-Alvarado ng limang araw na exhibit na tinawag na Halamang Bulakenyo @CCP A National Garden Expo na magsisimula sa ika-18 hanggang ika-22 ng Abril 2012.

Ito ay kaugnay ng pagdiriwang ng Earth Day Big Event 2012 na gaganapin sa Liwasang Kalikasan, Cultural Center of the Philippines, Pasay City kung saan itatampok ng Bulacan Garden Association at Bonsai Plant Groups ang mga nagagandahang halaman at halamang gamot na matatagpuan sa lalawigan.

Tinatayang 80% ng mga halaman ay nagmumula sa mga bayan at lungsod sa Bulacan kabilang na ang mga bayan ng Guiguinto, Hagonoy, San Rafael, Calumpit ang mga lungsod ng Malolos at San Jose Del Monte.

“Ipinagmamalaki natin hindi lamang ang mayaman nating kasaysayan kundi maging ang ating mga naggagandahang halaman na isinusuplay natin sa buong bansa, kaya nga kilala ang Bulacan bilang garden capital ng Pilipinas,”ani Elizabeth Alonzo, pinuno ng Provincial Youth, Sports, Employment, Arts, Culture and Tourism Office.

Bukod sa promosyon ng magandang kalidad ng mga halaman sa lalawigan, layon din ng nasabing expo na makapagbigay ng oportunidad at exposure sa Small and Medium Enterprises (SMEs).

Inaasahang dadalo sa nasabing pagtitipon sina CCP President Dr. Raul Sunico, Department of Tourism, mga lokal na opisyal ng Bulacan sa pamumuno ni Alvarado at   iba pang mga stakeholder ng turismo. ###

KAPAG NABUGTA ANG DAM: Bulacan, Pampanga, MM lulubog

MALOLOS—Halos buong Bulacan, kasama ang pitong bayan at lungsod sa Pampanga at tatlo pa sa kalakhang Maynila ang lulubog sa baha.

Ito ang posibleng mangyari kung masisira ng dike ng Angat Dam sanhi ng malakas lindol na hatid ng posibleng paggalaw ng West Marikina Valley Faultline (WMVF) anumang oras, ayon sa Tonkin and Taylor International.

Ang Tonkin and Taylor ay ang kumpanyang kinontrata ng Power Sector Assets and Liabilities (PSALM) upang magsagawa ng pag-aaral sa katatagan ng 43-taong Angat Dam.

Batay sa inisyal na ulat ng Tonkin and Taylor, lulubog sa 10 hanggang 30 metrong lalim ng tubig ang mga barangay ng mga bayan ng Norzagaray, Bustos, Baliuag at San Rafael na nasa gilid ng Ilog Angat kapag nabugta ang dike ng Angat Dam.

Ang ilan namang barangay sa mga bayan ng Sta. Maria, Bustos. San Rafael at Baliuag ay posibleng lumubog sa bahang may lalim na lima hanggang 10 metro.

Habang llumalawak naman ang pagkalat ng tubig na raragasa, lulubog sa isa hanggang limang metrong tubig ang mga barangay na aabutin.

Batay sa pagtaya ng Tonkin and Taylor, ang mga barangay na may layong 13 hanggang 27 kilometro mula sa Bustos Dam ay maaring maapektuhan ng pagbaha.

Kabilang dito ay ang mga barangay sa bayan ng San Ildefonso, San Miguel, hanggang sa hilaga nito tulad ng mga barangay sa mga bayan ng San Luis, Candaba, Arayat, Mexico, Apalit, Macabebe, Masantol sa lalawigan ng Pampanga.

Maging ang mga bayan ng Hagonoy, Paombong, Calumpit, Pulilan, Plaridel, Guiguinto, Bocaue, Pandi, Balagtas, Bulakan, Obando, Marilao, at mga Lungsod ng Malolos at Meycauayan at lulubog din; kabilang ang ilang barangay sa mga Lungsod ng Valenzuela at Malabon sa kalakhang Maynila.

Ayon sa pag-aaral ng Tinkin and Taylor, posibleng mangyari ang pagbahang ito kung ang dike ng dam ay masisira dahil sa lindol na hatid ng paggalaw ng WMVF.

Ito ay dahil sa ang pangunahing dike ng Angat Dam ay nakaupo sa dalawang sanga o mas makipot na bitak sa ilalim ng lupa na bahagi ng WMVF.

Batay sa mas naunang pahayag ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology, anumang orasd ay maaaring gumalaw ang WMVF at posibleng maghatid ng lindol na may lakas na 7.2.

Sa paggalaw ng WMVF, possible ring gumalaw ang sangang bitak nito sa ilalim ng dike ng Angat Dam na maaari ding maging sanhi pagkasira nito.

Batay sa mas naunang paliwanag ni Inhiyero Roderick Del Cruz, isang dam safety engineer ng Southern California Edison na nagmula sa bayan ng Hagonoy, ang paggalaw ng lupa sanhi ng lindol ay posibleng magbunga ng “piping” o maliit na butas  sa dike.

Ayon kay Dela Cruz, sa umpisa, ang “piping” karaniwang maliit lamang, ngunit dahil sa dinadaluyan ito ng tubig mula sa loob ng dam, lumalaki ito at nagiging sanhi ng pagkabugta o pagkabuwag ng dikeng pumipigil sa tubig na naipon sa loob ng dam.

Kapag tuluyang nabuwag ang dike ng dam, raragsa ang tubig at mapipinsala ang lahat sa daraanan nito.

“Sa Amerika, may mga cases ng dam break, at minuto lang halos ang itinatagal bago humupa ang pagragasa ng tubig, pero sapat na iyon para masalanta ang bilyon-bilyong halaga ng ari-arian na.  Pero ang mabigay at kung may masasawi,” ani Dela Cruz.

Batay naman sa resulta ng pag-aaral ng Tonkin and Taylor sa Angat Dam, kapag nasira ang dike nito, raragasa ang tubig na may lalim na 10 hanggang 30 metro sa kahabaan ng Ilog Angat mula sa dam hanggang sa Bustos Dam.

Dahil sa nakaharang ang Bustos Dam sa Ilog Angat, posibleng umahon sa magkabilang gilid ng ilog ang tubig na rumagasa mula sa dam, na siyang magpapalubog sa mga barangay ng ibat-ibang bayan.

Sa gawing silangan ng Ilog Angat ay ang mga bayan ng San Rafael, San Ildefonso hanggang San Miguel, sa Kanluran ng ilog ay ang mga bayan ng Bustos, Pandi, Sta. Maria, Balagtas, Guiguinto, Malolos, Paombong at Hagonoy.

Tinataya ring mapipinsala ang malaking bahagi ng Baliuag at mga bayan ng Pampanga sa hilaga nito dahil sa pag-apaw ng Ilog Angat sa bahagi ng Baliuag.

Ang Ilog Angat ay lumiko pakanan sa Baliuag mula sa Bustos, kaya’t tinatayang masasapul ang kabayanan nito.

Para naman kay Bro. Martin Francisco ng Sagip Sierra Madre Environment Society, maaaring ang Bulacan at Pampanga ang magdusa sa inisyal na pinsalang hatid ng biglang pagbaha na bunga ng posibleng pagkasira ng dam.

Ngunit ayon kay Francisco, higit na magdurusa ang kalakhang Maynila kapag nagtagal dahil sa posibilidad na kapusin ito ng tubig innumin kapag nabugta ang dike ng dam at tumapon ang tubig na nakatinggal doon.

Inayunan din ito ni Gob. Wilhelmino Alvarado, ngunit napahayag siya ng pangamba sa trahedyang ihahatid nito sa libong libong Bulakenyo maaaring masawi.

“Kailangang kumilos tayo ngayo at magdasal na huwag lumidol at huwag masira ang dam, dahil kapag nangyari yan, wala na tayong magagawa, baka sa South China Sea na tayo magdebate,” ani ng punong lalawigan.  (Dino balabo)

P3.3-B hanggang P5-B rehab sa dam ipapa-bid sa Hulyo

MALOLOS—Sisimulan na sa Hulyo ang pagpapasubasta ng pagkukumpuni sa Angat Dam sa Norzagaray, Bulacan.

Ang pagkukumpuni o rehabilitasyon sa dam ay tinatayang magkakahalaga ng P3.3-Bilyon hanggang P5.1-B.

Ito ay batay sa panukala ng Tonkin and Taylor International, ang kumpanyang kinontrata ng Power Sector Assets and Liabilities Management (PSALM) para magsagawa ng anim na buwang pag-aaral sa katatagan ng 43-taong Angat Dam na pinagkukunan ng 97 porsyentong tubig inumin ng kalakhang Maynila.

Ang nasabing pag-aaral ay nagsimula nong Nobyembre at sa kasalukuyan at tinatapos na lang ang pinal na ulat ng resulta ng pag-aaral.

Batay sa inisyal na ulat na inihatid ng Tonkin and Taylor kay Gob. Wilhelmino Alvarado, dalawa ang kanilang pagpipiliang ipinanukala.

Bilang punong lalawigan ng Bulacan, si Alvarado ay kaspi sa Technical Working Group (TWG) na nagsulong ng pagsasagawa ng pag-aaral sa katatagan ng dam.

Ang unang panukala ay nagkakahalaga ng $79.9-Milyon na ang katumbas ay mahigit sa P3.3-Billion kung ang pagbabasehan ay ang palitang P42 sa $1.

Ang nasabing halaga ay gugugulin para sa rehabilitasyon main dam at dike ng tumatandang Angat Dam.

Batay sa panukala ng Tonkin and Taylor, ang rehabilitasyon ng dam at dike ay nangangailangan ng overlay o pagtatambal ng mga bato sa labas nito upang mapatatag.

Ito ay nangangahulugan na palalaparin ang ibabaw ng dam at dike, at ang labas na bahagi nito, ula itaas hanggang ibaba ay pakakapalin.

Ang ikalawang panukala ay nagkakahalaga ng $122.5-M  na ang katumbas ay aabot sa P5.145-B kung ibabatay sa palitang P42 sa $1.

Bukod sa pagpapatatag sa dam at dike, kabilang ang panukalang konstruksyon ng panibagong spillway sa dam at paglalagay ng sapat na instrumento na gagamitin sa pangmatagalang pagmomonitor sa istraktura ng dam, at pagsasagawa ng full environment impact assessment (EIA) study.

Dahil tapos na ang kanilang pag-aaral at tinatapos na lang ang pinal na ulat, ipinanukala ng Tonkin and Taylor ang pagpapasubasta Hulyo para sa pagkukumpuni ng dam.

Sa mas naunang pahayag, sinabi ni Arkitekto Gerry Esquivel, ang administrator ng Metropolitan Waterworks and Sewerage System (MWSS), handa na sila sa pagpapasubasta.

Iginiit niya na kailangang matapos ang rehabilitasyon ng dam sa loob ng 42 buwan.

Gayundin ang naging pahayag ni Inhinyero Russel Rigor ng Angat River Hydro Electric Power Plant (ARHEPP) ng National Power Corporation (Napocor) na siyang namamahala sa dam at Angat watershed sa paligid nito.

Para naman kay Gob. Alvarado, ang pagtatapos ng pag-aaral ng Tonkin and Taylor ay isa lamang sa maraming hakbang upang matiyak ang kaligtasan ng mga Bulakenyo sa panganib na hatid ng posibleng pagkasira ng dam kapag lumindol.

“Simula pa lang ito, mahaba pa ang kasunod.  Pero nagagalak ako dahil sa pinakinggan ng Malakanyang ang isinatinig nating pangamba ng mga Bulakenyo noon hinggil sa panganib na maaaring ihatid ng pagkasira ng dam,” ani Alvarado.

Matatandaan na bago manalasa ang bagyong Ondoy sa Bulacan noong Setyembre 2009 ay ibinulgar ni Dr. Renato Solidum ng Philippine Institute of Volacanology ang Seismology (Phivolcs) na ang ang dike ng Angat Dam ay nakaupo sa West Marikina Valley Faultline (WMVF).

Sinabi pa ni Solidum na maaaring gumalaw ang WMVF anumang oras at maaring maghatid ng lindol na may lakas na magnitude 7.2, na posibleng sumira sa dike ng dam at magpabaha sa malaking bahagi ng Bulacan at Pampanga.

“Ipagdasal natin na hindi mangyari yung paggalaw ng Marikina Faultline bago matapos ang rehabilitation,” ani ng punong lalawigan.

Bilang kasapi ng TWG, sinabi niya na ieendorso agad nila sa Malakanayang ang pinal na ulat ng Tonkin and Taylor upang mapondohan agad ang pagkukumpuni sa dam.  (Dino Balabo)