MALOLOS
CITY—Hindi bababa sa 100,000 Bulakenyo ang maaaring masawi kapag nasira ang
Angat Dam, ayon sa mataas na opisyal ng Engineering and Development Corporation
of the Philippines (EDCOP) na nagsagawa ng pag-aaral sa nasabing dam noong
2012.
Kaugnay
nito, ikinakasa ng Kapitolyo ang isang malawakang earthquake at dam break drill
ngayong Disyembre kung saan ay kasama ang malalaking pamantasan sa lalawigan
bilang paghahanda sa posibilidad ng malakas na lindol na maaaring sumira sa
Angat Dam at sumalanta sa Bulacan.
Noel Ortigas |
Ang
paghahanda ay bahagi ng pagpapataas ng kakayahan ng mga Bulakenyo sa mga
kalamidad matapos masalanta ng magkakasunod na kalamidad ang ibat-ibang bahagi
ng bansa na kumitil sa libo- libong buhay.
Ngunit
kung ang pag-uusapan ay ang bilang ng nasawi sa Visayas na umaabot sa mahigit
5,560 matapos manalasa ang bagyong Yolanda, ito ay katiting lamang kumpara sa
posibleng maging bilang ng masasawi sa Bulacan at ilang bayan sa Pampanga at
Kalakhang Maynila.
Sa
panayam kay Noel Ortigas, executive vice president ng EDCOP, sinabi niya ng
tuwiran sa Mabuhay na aabot sa 50 hanggang 60
porsyento ng Bulacan ang maaapektuhan ng posibleng pagkasira ng Angat Dam. Ang
pahayag na ito ay dalawang beses na nilinaw kung saan ay binanggit na umaabot
na sa halos tatlong milyon na ang populasyon ng lalawigan.
Ayon
kay Ortigas, “hindi naman lahat na yon ay fatal, may makaka- survive din” at
idinagdag pa na batay sa kanialng pag-aaral may mga bahagi ng Bulacan na aabot
sa 10 hanggang 30 metro ang lalim ng tubig, may bahagi rin na lima hanggang 10
metro at tatlo hanggang limang metro lamang.
Ngunit
batay sa pagaaral ni Inhinyero Roderick Dela Cruz, isang dam safety expert na
nagmula sa Hagonoy na nakabase sa Amerika, posibleng umabot sa 60 talampakan
ang bahang ihahatid sa Hagonoy at ibang bahagi ng Bulacan kung masisira ang
Angat Dam.
Inhinyero Dela Cruz |
Inihalimbawa
niya na noong 2011 ay 1,500 cubic meters lamang ng tubig ang pinatapon ng
Angat Dam ay lumubog sa mahigit isang metrong baha ang Hagonoy. Kung masisira
ang Angat Dam, tinatayang aabot sa mahigit 850-milyon kubiko metro ng tubig ang
raragasa.
Dahil
dito, higit pang inusisa ng Mabuhay si Ortigas kung ilan sa maaapektuhang 50 hanggang 60
porsyento ng tatlong milyong populasyon ng Bulacan ang posibleng masawi. Hindi
agad kumibo si Ortigas, ngunit nang magbigay ng numero ang mamamhayag na ito
tulad ng 100,000 ay umayon siya.
Si
Ortigas ay nakapanayam ng Mabuhay matapos ang isang pulong ng mga bumubuo sa Angat Dam
Break Technical Working Group na naghahanda ng emergency action plan.
Ngunit
para sa mga opisyal ng Bulacan, ang bilang na ito ay konserbatibo. Sa hiwalay
na panayam kay Gob.Wilhelmino Alvarado, inihalimbawa niya ang pinsalang
ihahatid sa Bulacan ng posibleng pagkasira ng Angat Dam sa pagsabog ng isang
bombang nukleyar.
Angat Dam |
“Parang
nuclear yan na sumabog, halos walang matitira,”sabi ni Alvarado. Una rito,
sinabi ng gobernador na kapag nasira ang Angat Dam ay “sa West Philippine Sea
na tayo pupulutin.” Gayunpaman, sinabi ng gobernador na ang mga pahayag na ito
ay hindi upang takutin ang mga Bulakenyo.
Sa
halip binigyang diin niya na ito ay isang pagtatangka sa pagmumulat ng isipan
ng bawat isa upang bigyang importansiya ang paghahanda. Iginiit pa ni Alvarado
na lubhang mahalaga ang paghahanda ng bawat mamamayan sa isang malawakang
delubyo.
“Lindol
ang pinag-uusapan natin, kapag umuga yan, hindi lang naman dito sa Bulacan ang
apektado at hindi lang Angat Dam, dahil yung West Marikina Valley Faultline ay
hanggang Batangas. So, marami ang mapipinsala, at marami ang mangangailangan ng
tulong. Sino ang tutulong sa atin, kundi tayo rin,” sabi ni Alvarado. Dino Balabo