Nasa alaala ko pa
po ang kuwento ng mga Pilipinong alimango. Siguro po narinig na ito ng ilan sa
inyo: sa loob daw po ng isang bar, umiinom ang isang Amerikano. Pumasok
ang isang mangingisdang Pilipino na may dalang timba na puno ng alimango.
Ibinaba niya ito; ang sabi ng Amerikano: “Buddy, your crabs are about to
escape.” Ang sagot naman ng Pilipino: “Don’t bother; they’re Filipino crabs.
Before they get out they’ll be pulled in.” Walang makakaangat, kasi lahat sila
naghahatakan pababa. Habang pinipilit ng ilang kababayan nating makaahon, siya
namang sipag ng ilan na hilain siya pababa.
Bata pa po ako
noong una kong narinig ang kuwentong iyan. Ano na po ba ang nagbago mula noon,
at ano ang mga nanatili? Ang mga estudyante kaya ngayon, pinagbabasa pa rin ng
diyaryo sa klase? Kami po dati, talagang tinutukan at pinasubaybay sa mga
pangyayari sa lipunan. Diyaryo po ang basehan namin ng kaalaman;
bihirang-bihira po kaming makakita ng maling spelling, maling grammar, at mas
lalo pong bihira ang maling datos o detalye. Malinaw po ang pagkakaiba ng
op-ed, at ng balitang totoong nangyari lang ang laman.
Dumating nga po ang Batas Militar, at mistulang naging human
tape recorder ang lahat; binusalan po ng diktaturya ang malayang pahayagan.
Naibalik po ang kalayaan noong 1986. Angkop din po sigurong itanong kung
napanatili din natin ang mga haliging sandigan ng inyong institusyon:
kredibilidad at integridad, patas na pagtimbang sa situwasyon, at katapatan sa
mga datos at detalye.
Nasaan na po ba
tayo ngayon? Nandiyan pa po kaya ang prinsipyo ng “get it first, but get
it right,” o napalitan na ito ng “get it first, siguruhin na bebenta ang
storya, at kung hindi tama ang impormasyon, mag-sorry ka na lang.”
Bibigyan ko kayo ng ilang halimbawa: Kamakailan lamang,
bumisita ang Emir ng Qatar sa ating bansa. Ibinalita ito sa isang artikulo, pero sa pamagat pa lang — “Qatar’s Emir cuts
short state visit” — tila ba nagtatanim na ng pagdududa. At kapag naman
binasa mo ang artikulo, para bang ang mensahe ay “hindi nagkita ang Pangulo at
ang Emir, pero matagumpay ang kanilang bilateral meeting.” Ang nakapagtataka
pa, ibinalita rin naman nila ang mga pinirmahang kasunduan, at may mga litrato
at video pa nung nagcover sila sa pagpupulong na ito, pero parang sinadya na
palabuin ang balita. Kayo nga po ang tanungin ko: Anong silbi na pagdudahin ang
publiko kung malinaw naman pala na may nangyaring pagpupulong?
Yung may mga Twitter accounts po sa inyo, baka nabalitaan
din na may nakakita daw po sa aking nakikipag-date sa may Greenhills. Malinaw
na naman po na hindi ito totoo– ngunit muli, nagawa na ang pagtatanim ng duda
bago pa ang paglilinaw, pagtatama, at pagsiguro sa katotohanan ng balita.
Nakakalungkot po na natabunan nito ang mabuting balita na sana’y
nakapagpa-angat ng loob ng mga Pilipino. Kasi nga po, noon mismong mga panahon
na iyon, mula alas diyes ng umaga hanggang alas kuwatro ng hapon ay ka-miting
ko ang NEDA board upang magsuri at mag-apruba ng mga proyekto.
Labindalawang proyekto po– kabilang na ang pagkumpuni sa
Baler-Casiguran road na laging naaapektuhan ng mga landslide– ang inaprubahan
noong araw na iyon. 133 billion pesos po ang suma total ng pera ng kaban ng
bayan na mapupunta sa mga proyektong makakapagpaginhawa sa buhay ng kapwa natin
Pilipino.
Pero ano ba ang
umugong sa media? Na nakipag-date daw ako. May nagkusa man lang po bang
kumuha ng panig namin bago ito inere? Ang network pong nagbalita nito, may
reporter na bahagi ng Malacanang Press Corps. Tinext man lang po kaya siya at
inutusang dumungaw sa bintana para makita kung umalis ba ang aking convoy?
Mukhang mas ganado silang bumanat muna, at nung nalaman nilang nakuryente sila,
saka na lang sila humingi ng pasensya. May patutsada pang siguro raw ay magaan
ang trabaho noong araw na iyon.
Natawa na nga lang po ako nang mabasa ko ang dalawang
banyagang pahayagan; tila po ba sila pa ang mas tumatanaw sa interes natin. Sa Newsweek
po, may litratong pinuri ang paninindigan natin para sa ating teritoryo laban
sa China.
Kayo na po ang magbasa ng caption, dahil baka mabansagan akong bastos kapag
ginamit ko ang napaka-graphic nilang paglalarawan ng tapang ng Pilipino. Sa
Time Magazine naman po, isang litrato ng Pilipinas ang lumabas; ang caption:
“The laggard of Asia is recovering the
dynamisn it had in the 1960′s.”
Uulitin ko po,
hindi mga Pilipino ang nagsulat nito. Kalabisan po bang isipin na ang Pilipino
rin ay dapat kumakalinga at tumatanaw sa interes ng Pilipinas? Isa pong
halimbawa: Tayo lang yata ang kaisa-isang bansa sa mundo na nagbabalandra ng
mga negatibong travel advisory sa sariling mga pahayagan. Ang paglabas ng
ganitong mga babala ay nakasalalay sa persepsyon ng ambassador na naninirahan
dito sa Pilipinas; isa sa pinanggagalingan ng kaniyang opinyon ay ang mga
balitang nakakalap niya mula sa diyaryo at telebisyon. Pero dahil nga sa
negatibismo sa pagbibigay-balita, at sa walang puknat na pagwawagayway sa ating
travel advisories, kahit pa wala namang direktang banta sa Pilipinas, palaging
kinukwestyon ng ibang mga bansa kung ligtas nga ba silang magtungo sa atin.
Isipin lang po
natin ang epekto nito. May kakilala po akong magbabalik-bayan sana. Pero siya
mismo nagdadalawang-isip na umuwi, dahil wala na raw siyang nabasa at nakita sa
Filipino channel kundi karahasan at krimen. Paano pa po kaya ang mga banyagang
turista, na tinatayang gagastos ng isanlibong dolyar sa bawat pagbisita niya sa
Pilipinas, na manganganak naman ng trabaho at kabuhayan sa ating mga kababayan?
Mantakin po
ninyo: Noong Pebrero, mahigit 411,000 ang turistang dumalaw sa ating bansa.
Unang beses pong nangyari sa kasaysayan na umabot tayo sa 400,000 na turista.
Kung iko-compute po natin, kung manatili sa ganyang bilang ang bisita kada
buwan, papalo po ng mahigit 4.8 million tourists ang dadalaw ngayong taon.
Halos kalahati na po iyan ng target nating 10 million na turista bago ako
bumaba sa puwesto sa 2016. Isipin na lang po natin kung gaano natin kabilis
maaabot ang target na iyan kung mas mangingibabaw ang positibong balita tungkol
sa Pilipinas, kaysa uunahin ang negatibismo?
Naaalala rin po
ninyo siguro kung paano hinakot ng mga report ukol sa carnapping ang mga
headline noong nakaraang taon. Nito pong isang linggo lang, na-convict si
Raymond Dominguez na pinuno ng carnapping syndicate. Nadesisyunan ang kaso sa
loob ng isang taon at apat na buwan; ang hatol: labimpito hanggang sa
tatlumpung taon ng pagkakakulong. Ayon din po sa istadistika ng ating
kapulisan, bumaba ng 59.4 percent ang insidente ng carnapping sa taong 2011.
May nagsabi po bang, “ang galing ng mga pulis natin; ang
galing ng mga prosecutor natin?” Nagpapasalamat nga po ako at nabitbit sa ating
mga pahayagan ang kaso ni Dominguez; yun nga lang, yung krimen niya noong
nakaraang taon, inilathala above the fold. Itong conviction niya, below the
fold naman nilathala.
Alalahanin po natin, magkatambal po ang ating mga tungkulin:
Kami, bilang nasa gobyerno, at kayo, bilang tagapaghatid ng katotohanan. Ang
pagtupad sa tungkuling natutuhan na po nating hilingin sa gobyerno, ay siya rin
sanang pagtupad sa tungkuling puwede nating asahan mula sa lahat: Katapatan sa
katotohanan, pantay na pagsusuri, at pagtutok sa kung ano ang makabubuti sa
taumbayan.
Hindi ko naman po hinihiling na mag-imbento kayo ng
kuwentong-kutsero upang pabanguhin ang gobyerno. Pero kung ibabalanse po natin,
at iisipin na ang bawat salita ay nakakaapekto sa buhay ng kapwa natin
Pilipino, tiyak ko po na mas madali nating maaabot ang kolektibo nating mithiin
para sa bayan.
Naniniwala po akong iisa ang bangkang sinasakyan ng bawat
Pilipino, at lahat ng Pilipino ay may tungkuling makisagwan upang maabot natin
ang ating mga pangarap. Di po ba’t kung buo ang suporta ng bawat Pilipino sa
Panatag shoal, ay panatag din nating maititimon ang ating bansa sa harap ng
anumang daluyong na maaari pang dumating?
Diretsahan po akong nagsasalita sa pagtitipong ito dahil
umaasa rin ako sa diretsahang pakikiisa ninyo upang matugunan ang isyung ito.
Nakita na po natin ang mabuting maidudulot ng pakikipagtulungan. Hindi po ba
napakaganda ng paghahandang nangyari nang lumabas ang mga babala ukol sa
tsunami, dahil katuwang ng gobyerno ang media sa pagpapaalam sa madla ng dapat
gawin upang makaiwas sa pinsala? Hindi po ba napakabuti ng naidulot na
pag-angat ng morale ng taumbayan dahil sa mga PCIJ report ukol sa tapat at
malinis na mga proyekto ng DPWH, o ng mga ulat tungkol sa pag-angat ng
ekonomiya ng ating bansa?
Kung magpupunla po tayo ng pagdududa, paghihirap ang dulot
nito. Ngunit kung pag-asa ang ating itatanim, kasaganahan naman ang ating
aanihin. Sa inyong pagpupursigi na maabot ang pinakamataas na antas ng
propesyunalismo, integridad, at kredibilidad sa larangan ng pamamahayag,
naniniwala akong maiaangat ang uri ng ating demokrasya kung sa gitna ng
nagtutunggaling boses at opinyon, may mahubog tayong isang Pilipinas na may mas
matibay na lipunan, mas nagkakaisang tinig, at mas positibong sambayanan.
Maraming salamat po.
No comments:
Post a Comment